مهندسی تخریب دانشی است که در آن برنامه ریزی و نظارت های لازم برای خراب کردن سازه ها و اطمینان از حفظ ایمنی طی روند تخریب آموزش داده می شود.
بر خلاف باوری که عامه مردم در خصوص عملیات تخریب دارند این پروسه تنها شامل انفجار ها نمی شود بلکه گستره وسیع تری دارد.
درست است که با انفجار ساختمان ها نابود می شوند اما روند تخریب در مهندسی تخریب چیزی فراتر از این مسئله است. چیزی که در مورد عملیات تخریب بسیار حائز اهمیت است حجم و طبقات بنایی است که قرار است خراب شود.
اگر این بنا تنها یک طبقه باشد به راحتی خراب می گردد. اگر ساختمان پنج طبقه باشد اگر چه کار دشواری است و مهارت و لوازم خاصی را می طلبد اما انجام دادنش توسط عوام نیز غیر ممکن نیست. اما زمانی که قرار باشد سازه ای بیست طبقه فروریخته شود به هیچ عنوان این گونه نیست.
اینجاست که اهمیت مهندسی تخریب مشخص می شود و می بایست یک متخصص در این حیطه وارد عمل شود. تخریب با استفاده از مواد منفجره بسیار کارآمد و مناسب برای سازه های بزرگ است. اگر چه تصمیم گیری در همین مورد نیز بسیار حساس می باشد و باید در موردش فکر شود که از چه موادی و به چه مقدار استفاده گردد.
اگر ساختمانی که قرار است تخریب گردد توسط ساختمان های دیگری احاطه شده باشد اهمیت این موضوع دو چندان می شود. با این مقدمه، در ادامه این مطلب از ساختمانچی به توضیحات بیشتر در خصوص مهندسی تخریب می پردازیم. با ما همراه باشید.
کنترل تخریب
اکثر انسان ها در زمان کودکی این موضوع را تجربه کردند که دوست دارند چیزی را که با لگو ساختند، خراب کنند.
تخریب عملیاتی بسیار مهیج از فرایند ساخت و ساز است و می توان گفت تخریب پروسه از بین بردن یک ساختمان با روش های از پیش برنامه ریزی شده و کنترل شده با در نظر گرفتن جرم سازه، مصالح آن، شرایط آب و هوایی و علم فیزیک است که توسط افراد متخصص و ماهر اجرا می گردد.
با توجه به شرایط امروزی این علم روز به روز در حال گسترش بوده و افرادی که مایل به فعالیت در این زمینه هستند می توانند با کسب دانش و مهارت کافی پا به عرصه بگذارند.
علم تخریب
روند تخریب یک ساختمان به برنامه ریزی جماع و تجهیزات کامل نیاز دارد. هم چنین قبل از آغاز عملیات باید بررسی هایی انجام شود و سپس این فاز آغاز شود. این بررسی ها برای هر ساختمانی مجزا و به صورت منحصر به فرد است. اما در کل برای همه سازه ها مواردی باید تجزیه و تحلیل گردند.
کارشناسان و متخصصان جنبه های مختلف یک سازه مانند مصالح ساختمانی، روش ساخت، شرایط محیطی، زهکشی، ترافیکی و هم چنین موقعیت ساختمان های مجاور را آنالیز کرده و با توجه به این موارد چگونگی و نحوه تخریب ساختمان مشخص می شود.
در مرحله بعد می بایست مواد خطرناک از ساختمان خارج شوند تا در صورت تخریب سازه، این مواد برای محیط زیست مشکلی به وجود نیاورند. مواد معدنی مانند آزبست، مواد رادیواکتیو، مواد قابل اشتعال و مواد نفتی می بایست از سازه خارج شوند.
با توجه به همه موارد فوق، کارشناسان تخریب نحوه انجام کار را آنالیز کرده و تجهیزات مورد نظر برای این عملیات را برآورد می کنند. در نهایت متخصصان مهم ترین اقدام را اجرایی می کنند که آن هم رعایت و ایجاد ایمنی برای اطمینان از امن بودن روند انجام کار است.

تخریب ساختمان
این مرحله قسمت اصلی کار است. اگر چه انفجار بسیار جذاب، جالب و مهیج است اما بهتر است بدانید تنها برای یک درصد از پروژه های تخریب از این روش استفاده می شود.
این روش کل ساختمان را از داخل از بین می برد و با از دست رفتن ظرفیت باربری قسمت های فوقانی و اعمال اضافه بار به طبقات زیرین، سازه به کلی تخریب می گردد.
تخریب توسط متخصصان انجام شده و با حاضر سازی های لازم و در نظرداشتن اقدامات احتیاطی، هم چنین مطالعه کامل نقشه سازه، زمان مناسب این عملیات تخمین زده شده سپس ستون ها و سایر المان های سازه ای تا حد امکان ضعیف می شوند تا زمانی که انفجار رخ دهد و همه اجزای ساختمان به سادگی فرو بریزد.
بعد از اجرای این مراحل مواد منفجره در قسمت های مناسب قرار می گیرند و عملیات تخریب شروع می شود.
سایر روش های رایج تخریب
برای ساختمان های کوچک تر مانند خانه های ویلایی، دفاتر می توان از بیل مکانیکی برای تخریب استفاده کرد. هم چنین برای ساختمانی های بتن و فولادی که ارتفاع زیادی دارند می توان از ماشین آلات تخریب خاصی استفاده کرد که برای این کار مناسب هستند.
استفاده از تجهیزات و ماشین آلات به دلیل این که گرد و غبار، سر و صدا و خطرات کم تری دارد بین متخصصان به روش تمیزتر و مطمئن تری نسبت به انفجار معروف است. روش دیگری که به کاربرده می شود استفاده از توپ تخریب برای نابودکردن ساختمان است.
وزن این توپ ها در حدود 5450 کیلوگرم بوده و از جنس فولاد است که روی جرثقیل معلق می باشد. این توپ قادر است در هر رفت و آمد خود به راحتی قسمت اعظمی از ساختمان را خراب کند.
در نهایت روش دیگری که برای تخریب ساختمان وجود دارد، تخریب انتخابی است. در این روش قسمت هایی از سازه حفظ می شود و تنها بخش هایی از ساختمان از بین می رود و تخریب می گردند. این روش بسیار سازگار با محیط زیست می باشد.
هر روشی در مهندسی تخریب، خدمت خاصی را ارائه می دهد و مزایا و معایب خاص خودش را دارد. در نهایت انتخاب روش مناسب با توجه به مجموعه ای از شرایط توسط کارشناسان انجام می شود.
باید دقت شود که مهندسی تخریب امروزه در حال تبدیل شدن به بخش بزرگی از پروسه ساخت و ساز می باشد.
نمونه فیلم تخریب ساختمان
کلام آخر
آن چه در این نوشته از ساختمانچی به بیان آن پرداختیم، ارائه نکاتی در خصوص تخریب ساختمان و مهندسی تخریب می باشد.
افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند باید پیش از تخریب، جرم سازه، نوع مصالح بکاررفته در سازه، شرایط آب و هوایی و تاسیسات بکاررفته در ساختمان را با دقت بررسی کنند و پس از اطمینان از بی خطربودن تخریب، اقدام به تخریب سازه نمایند.
آیا مطالب مذکور در این مطلب از ساختمانچی برای شما مفید بود و با مطالعه آن اطلاعات جدید و کاربردی دریافت کردید؟ در صورت تمایل نقطه نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در این مورد با ما در میان بگذارید.
بسیار عالیه من که خیلی خوشم اومد از مهندسی تخریب
چه لزومی داره این ساختمون ها تخریب شن خب!؟
زمانیکه شما میخواهید ساختمان جدید بسازید یا اصلا در طرح نوسازی باشن یا مثلا یک ساختمان فرسوده و خطرناک مثل پلاسکو باشه!
ساخت ساختمان یا آسمان خراش های جدید باعث تخریب میشه و تقریبا رشته زیاد شناخته شده تو ایران نیست!
سلام… مهندسی تخریب به عنوان یک گرایش مجزا در دانشگاه ها ارائه میشه یا جزو گرایش های دیگر هست ؟
سلام عزیزان بنده تخریب کارساختما هستم ۰ تا ۱۰۰ کار بلدم تا ۷ طبقه خراب کردم البته بادست اگر کار داشتین من در خدمت هستم شمار ام ۰۹۱۶۲۸۳۴۹۶۵