انواع خاموت و ویژگی های آن ها

برای آشنایی با انواع خاموت و ویژگی های آن ها بهتر است در ابتدا یک تعریف کلی از آن داشته باشیم. خاموت به چارچوب هایی اطلاق می شود که از مفتول فولادی با مقاومت بالا در ساخت آن ها استفاده می شود.

خاموت نوعی میلگرد آرماتور عرضی می باشد. با این مقدمه در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان توضیحات تکمیلی در مورد انواع خاموت خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.

خاموت چیست؟

در آرماتوربندی، میلگردها به دو دسته طولی و عرضی تقسیم بندی می شوند. میلگردهایی که در تیر یا ستون قرار می گیرند، میلگرد طولی و به میلگردهایی که در راستای عمود بر این میلگردها نصب می شوند و به عنوان میلگردهای مکمل شناخته می شوند، میلگردهای عرضی می گویند.

خاموت ها در دسته میلگردهای عرضی قرار می گیرند. بنابراین می توان گفت خاموت نمونه ای از میلگردهای آرماتور عرضی است که از آن در جهت جلوگیری از بیرون زدگی آرماتورهای طولی استفاده می شود. این گونه میلگردها معمولا از خم 45 یا 90 درجه برخوردار می باشند.

استفاده از خاموت در سازه های بتنی می تواند در افزایش مقاومت سازه نقش داشته باشد. از آن جایی که آرماتورهای طولی به تنهایی برای مقاومت در برابر نیروی کششی زلزله کافی نیستند، استفاده از آرماتورهای عرضی نقش مهم و کلیدی دارد.

آن چه که در ساخت خاموت از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و باید به آن توجه شود، به کارگیری میلگردهایی است که تاکنون از آن ها استفاده ای نشده باشد.

اهمیت این امر در استحکام و استاندارد خاموت ها نقش بسزایی دارد. میلگردهای کار کرده عموما سرخ رنگ بوده و برای استفاده در ساخت خاموت مناسب نیستند.

نحوه ساخت خاموت

ساخت خاموت با استفاده از فرآیند نورد گرم انجام می شود. مراحل انجام این کار به این شکل است که در ابتدا، میله های فولادی را با استفاده از غلطک به شکل میله ای توپر در می آورند.

آن چه که در این جا خواهیم داشت یک آرماتور طولی می باشد. سپس برای تبدیل آرماتور طولی به یک آرماتور عرضی که همان خاموت نام دارد، میلگرد را در زاویه 90 یا 135 درجه خم می کنیم.

میلگردهایی که از زاویه خم 90 درجه برخوردار می باشند، خاموت ساده و به میلگردهایی با زاویه خم 45 یا 135 درجه خاموت مهندسی اطلاق می شود. در میان این دو خاموت، خاموت های مهندسی باعث ایجاد مقاومت سازه در برابر نیروهای ناشی از زلزله می شود.

انواع خاموت

همان گونه که در بالا اشاره شد، خاموت ها در دسته آرماتورهای عرضی قرار می گیرند و به عنوان میلگردهای مکمل از بیرون زدگی میلگردهای طولی در هنگام وقوع زلزله جلوگیری به عمل می آورند.

اندازه و قطر میلگردها دارای استاندارد ویژه ای بوده و نباید از حد مجاز کم تر باشند. بر اساس این استاندارد، قطر خاموت نباید کم تر از 6 میلی متر باشد.

هم چنین در صورتی که فاصله دو آرماتور از 15 سانتی متر بیش تر باشد، باید از یک آرماتور عرضی در بین آن ها استفاده کرد.

به طور کلی خاموت ها در 6 گروه تقسیم بندی می شوند:

• سنتی
• مارپیچی
• معمولی
• مهندسی
• ربات
• سلولار

در ادامه به بیان توضیحاتی در مورد هریک از انواع خاموت می پردازیم.

خاموت سنتی

یکی از پر کاربردترین انواع خاموت در کشور ما خاموت سنتی می باشد. خم زاویه ای خاموت های سنتی 90 درجه می باشد. از این رو می توان گفت از لحاظ ظاهری به شکل مربع می باشند. برای ساخت این خاموت از اهرم استفاده می شود.

خاموت مارپیچی

در ساخت خاموت های مارپیچی از دستگاه های CNC استفاده می شود. این مدل خاموت می تواند در اندازه و قالب های متفاوتی تولید و مورد استفاده قرار گیرد. استفاده از این مدل برای اغلب سازه ها امکان پذیر می باشد.

خاموت معمولی

در ساخت خاموت های معمولی که با عنوان خاموت های ساده نیز شناخته می شوند، می توان از دستگاه استفاده کرده و یا با استفاده از روش های سنتی و دخالت دست نسبت به ساخت آن اقدام کرد.

همانند خاموت های مارپیچی این خاموت ها نیز در اندازه و قالب های متفاوتی تولید و در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرد.

خاموت مهندسی

همان گونه که در بالا اشاره شد، خاموت های مهندسی به میلگردهایی اطلاق می شود که از زاویه خم 45 یا 135 درجه برخوردار باشند.

خاموت ربات

از لحاظ ظاهری خاموت های ربات شباهت زیادی به خاموت های مارپیچ دارند. تنها تفاوت آن ها را می توان در مربعی که در گوشه خاموت ربات وجود دارد، دانست. در ساخت این گونه خاموت ها از دستگاه CNC استفاده می شود.

خاموت سلولار

خاموت های سلولار در دسته پیشرفته ترین آرماتورهای عرضی می باشند. به کارگیری این خاموت ها مقاومت بسیار بالایی در سازه های بتنی ایجاد می کند.

کارکرد این خاموت ها به گونه ای است که ضعف کششی آرماتورهای طولی را در برابر فشار ناشی از زلزله جبران می کند. ساخت خاموت های سلولار بر اساس استانداردهای تکنولوژی Pi_system صورت می گیرد.

کاربرد خاموت

استفاده از خاموت در ساخت سازه های بتنی کاربردهای متفاوتی دارد. از جمله می توان به افزایش مقاومت فشاری، افزایش انعطاف پذیری ستون، جلوگیری از خم شدگی میلگرد اصلی در ستون، جلوگیری از حرکت میلگرد اصلی در زمان بتن ریزی و بهبود عملکرد میلگرد موجود در ستون اشاره کرد.

کلام پایانی

ما در این نوشته از ساختمانچی به معرفی انواع خاموت و ویژگی ها و کاربردهای هر کدام پرداختیم. همانطور که گفتیم خاموت یک نوع میلگرد آرماتور عرضی می باشد و در واقع به چارچوب هایی گفته می شود که از مفتول فولادی با مقاومت بالا برای ساخت آن استفاده شده است.

امیدواریم مطالعه این نوشته برای شما مفید بوده باشد. در صورت تمایل نظرات خود را به منظور بهبود کیفیت مطالب سایت با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول