واتر استاپ یا آب بند (water stop) المانی است که در سازه های بتنی مورد استفاده قرار می گیرد و هدف از به کارگیری آن جلوگیری از نفوذ آب و سایر مایعات در بین مفاصل و درزها می باشد. در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان نکات تکمیلی در این زمینه می پردازیم. با ما همراه باشید.
انواع واتر استاپ
واتر استاپ انواع مختلفی داشته و در ساخت آن ها از متریال متفاوتی استفاده می شود که هر یک از آن ها ویژگی های منحصر بفرد خود را دارند. آن چه که در انتخاب جنس واتراستاپ تاثیر گذار می باشد، نیاز سازه است.
به طور کلی واتر استاپ ها به سه گروه واتر استاپ پی وی سی، هیدروفیل و بنتونیتی تقسیم بندی می شوند. در ادامه به بیان جزئیات بیش تر در مورد هر یک می پردازیم.
واتر استاپ PVC
واتر استاپ پی وی سی در شکل و اندازه های متفاوتی ساخته و مورد استفاده قرار می گیرند. همان گونه که در ابتدا نیز اشاره شد، انتخاب واتراستاپ با توجه به نیاز سازه صورت می گیرد. از دیگر مواردی که می تواند در این زمینه موثر باشد، نوع مفصل می باشد.
برای مثال متحرک یا غیر متحرک بودن مفصل می تواند تا اندازه زیادی در انتخاب واتراستاپ تاثیرگذار باشد. نحوه عملکرد واتراستاپ پی وی سی به گونه ای است که با قرار گرفتن در مفاصل بتنی به عنوان مانع در برابر نفوذ آب عمل کرده و از ورود آب و هرگونه مایعات دیگر به داخل بتن جلوگیری به عمل می آورد.
واتر استاپ های پی وی سی نمونه ای از پرکاربردترین انواع واتر استاپ ها می باشند. چرا که علاوه بر مقاومت و انعطاف پذیری بالا، نصب و جوشکاری آن ها نیز راحت تر می باشد.
این نوع واتراستاپ در برابر مواد شیمیایی محلول در آب های زیر زمینی و محیط های قلیایی نیز از خود مقاومت نشان می دهند. واتر استاپ های پی وی سی در برابر شرایط آب و هوایی متفاوت هم چون سرما نیز از مقاومت بالایی برخوردار می باشند.
واتر استاپ هیدروفیلی
در ساخت واتراستاپ هیدروفیلی از پلیمرهای لاستیکی و پلیمرهایی با خاصیت ارتجاعی بالا استفاده شده است. استفاده از این المان در جهت رفع هرگونه نشتی در درزهای اجرایی و در مقاطع قطع بتن ریزی صورت می گیرد. استفاده از واتر استاپ های هیدروفیلی در درزهای ثابت و بدون حرکت صورت می پذیرد.
واتر استاپ بنتونیتی
واتراستاپ بنتونیتی نمونه ای از انواع آب بندهای کارآمد بوده و از ویژگی های آن می توان به خاصیت ارتجاعی بالای آن به همراه افزایش حجم اشاره کرد. آن چه که در تولید این گونه واتراستاپ ها حائز اهمیت است، استفاده از مواد خام با کیفیت بالا می باشد.
نحوه عملکرد واتر استاپ
کاربرد و عملکرد واتراستاپ ها به اینگونه است که مسیر جریان حرکت آب و یا دیگر مایعات را طولانی می کنند. همین امر از نفوذ پذیری آب جلوگیری به عمل می آورد. از ویژگی های مشترک واتر استاپ ها می توان به آجدار بودن آنها اشاره کرد.
این ویژگی سبب می شود چسبندگی و طولانی شدن مسیر آب صورت پذیرد. آنچه در تولید و ساخت واتراستاپ ها مورد توجه قرار می گیرد، انعطاف پذیر بودن نوارهای آببندی آن ها می باشد.
از دیگر ویژگی های آب بندها می توان به قابلیت افزایش طول، مقاومت کششی و سختی آن ها اشاره کرد. آنچه که در ساخت آنها حائز اهمیت می باشد، رعایت استانداردهای لازم و رعایت نکاتی است که به واسطه آن امکان ماندگاری واتر استاپ ها در شرایط مختلف محیطی هم چون محیط های قلیایی وجود داشته باشد.
در صورت عدم رعایت استانداردهای لازم این امکان وجود دارد که واتراستاپ ها در محیط قلیایی بتن کیفیت خود را از دست داده و دچار تغییر حالت شوند. این تغییر حالت در نهایت باعث بروز مشکلاتی هم چون نشتی، ترک خوردگی و دیگر مشکلات می شود.
استفاده از واتراستاپ ها باید در محل هایی همچون مفاصل که بیشترین امکان نفوذ آب در آنها وجود دارد، صورت پذیرد.
از ویژگی هایی که یک آببند استاندارد باید از آن برخوردار باشد، عدم وجود حباب، عدم وجود هرگونه ترک یا انقباض، عدم وجود هرگونه بریدگی، یکنواخت بودن رنگ و ضخامت آن ها در راستای طولی می باشد.
به طور کلی درزها و مفاصل در سازه بتنی به دو نوع درزهای ثابت و درزهای حرکتی تقسیم بندی می شوند.
درزهای ثابت نیز خود به دو دسته درزهایی که در اثر اجر به وجود می آیند و درزهایی که در اثر ترک خوردگی ایجاد می شوند، تقسیم بندی می شوند.
درزهای حرکتی نیز در سه گروه درزهای انبساط حرارتی، انقباضی و ترکیبی جای می گیرند. عموما برای درزهای حرکتی از واتراستاپ های مکانیکی استفاده می شود.
محل قرار گیری واتر استاپ
همان گونه که قبلا نیز اشاره شد، از واتر استاپ ها در سازه های بتنی استفاده می شود. واتراستاپ ها بر اساس محل قرار گیری آن ها در سازه های بتنی به سه گروه واتراستاپ های میانی، واتراستاپ های کفی که معمولا از آن ها در کف استخر و حوض استفاده می شود و واتراستاپ های روکار تقسیم بندی می شوند.
کلام پایانی
آن چه در این نوشته از ساختمانچی مورد بحث و بررسی قرار گرفت، ارائه نکاتی در خصوص انواع واتر استاپ و کاربردهای آن می باشد. امیدواریم از مطالعه این نوشته لذت برده باشید.
در صورت تمایل نظرات خود در این باره را با ما در میان بگذارید. اهالی ساختمانچی منتظر پیشنهادات و انتقادات سازنده شما کاربران عزیز می باشند.
