هادی سیم

آموزش رویت

نقشه برداری ساختمان به عنوان یکی از اساسی ترین ارکان در ساختمان سازی شناخته می شود. از آن جایی که صنعت ساختمان در اقتصاد کشور نقش اساسی و مهمی دارد، صاحب نظران در این زمینه همیشه به دنبال ارتقاء سطح کیفی آن بوده اند.

اهمیت نقشه برداری در پیش برد دقیق اجرای سازه نمایان می شود، به گونه ای که انجام کوچک ترین ایرادی در این امر می تواند در روند ساخت، متحمل هزینه های زیادی شود.

امروزه روش ها و متدهای گوناگونی برای نقشه برداری وجود دارد که توسط مهندسین به کاربرده می شود. در ادامه این مطلب از ساختمانچی به بیان نکاتی تکمیلی در زمینه نقشه برداری می پردازیم.

تاریخچه نقشه برداری

از ابتدای تاریخ بشریت نقشه برداری به شکل های مختلفی وجود داشته و تلاش انسان ها بر این بوده است که از روش های گوناگون به این منظور استفاده نمایند. برای مثال در آغاز انسان ها از خطوط ابتدایی و نمادین برای نقشه برداری استفاده می کرده اند.

انجام این کار در طول زمان پیشرفت های چشمگیری پیدا کرده است، به گونه ای که اجرای اولین نقشه برداری با رعایت اصول به اوایل قرن 18 باز می گردد.

از این زمان مبانی ریاضی در عرصه نقش برداری جای پیدا کرد. پس از آن در ابتدای قرن 19 اولین نقشه برداری های اصولی پا به عرصه جهانی گشود.

نقشه برداری

به طور کلی نقشه برداری روشی است که اندازه گیری و کنترل در آن یه صورت کاملا دقیق صورت می گیرد. در کنار سایر روش ها و فعالیت هایی که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد، نقشه برداری می تواند از بروز بسیاری از اشتباهات در ساختمان سازی جلوگیری به عمل آورد.

نقشه برداری در مراحل مختلفی هم چون مراحل طراحی و مطالعاتی، خاکبرداری و پایدارسازی و اجرای سازه و اسکلت نقش دارد. باتوجه به شرایط، روش های گوناگونی برای گودبرداری و پایدار سازی وجود دارد. انتخاب تکنیک  و روش مناسب با توجه به شرایط موجود می تواند متفاوت باشد.

اگر بخواهیم نسبت به اهمیت نقش برداری در این مرحله به بحث بپردازیم، می توان گفت کارشناسان نقشه برداری به نصب شیت در قسمت های مختلف دیواره گود و ساختمان های هم جوار محل ساخت و ساز می پردازد و شبکه پیوسته ای از نقاط قابل کنترل ایجاد می کنند و به طور منظم آن ها را مورد بررسی قرار می دهند.

انجام این کار می تواند کارشناسان نقشه برداری را نسبت به نشست و حرکت دیواره گود آگاه سازد و از فروریزی و یا تخریب آن ها جلوگیری به عمل آورد. این کار از هرگونه صدمات مالی و جانی جلوگیری به عمل خواهد آورد.

در مرحله اجرای سازه و ساخت فونداسیون، با استفاده از نقشه برداری می توان مشخصات طرح سازه را با کم ترین میزان خطا به مرحله اجرا درآورد. انجام این کار می تواند از جا به جایی ستون ها و دیوارهای برشی جلوگیری به عمل آورد.

نقشه برداری

انواع نقشه برداری

  • نقشه‌برداری ژئودزی: بررسی زمین قبل از احداث ساختمان، از نظر توپوگرافی، موقعیت جغرافیایی و…
  • نقشه‌برداری تشخیصی: ارائه اطلاعات لازم برای ساخت صحیح و مهندسی ساختمان و پیشبرد پروژه در حین ساخت توسط نقشه بردار
  • نقشه‌برداری نقص‌ها: بررسی قسمت‌های آسیب‌دیده یا تخریب شده بعد از احداث ساختمان و ارائه گزارش برای تصمیم‌گیری در مورد نحوه رفع خرابی
  • نقشه‌برداری جزئیات: مربوط به کارهای معماری، مانند محل دقیق درب‌ها، پارکینگ و…
  • نقشه‌برداری سنجش از دور: بررسی ساختمان بدون نیاز به حضور فیزیکی با استفاده از ابزارهای پیشرفته

تجهیزات نقشه برداری

از آن جایی که نقشه برداری نمونه ای از فعالیت های تخصصی در زمینه ساختمان سازی محسوب می شود، استفاده از تجهیزات خاص برای انجام آن امری مهم و ضروری می باشد.

از جمله وسایلی که برای انجام این کار مورد استفاده قرار می گیرد، اسکنرهای سه بعدی، دوربین نقشه برداری، ترازیاب نقشه برداری، جی پی اس نقشه برداری و پهباد نقشه برداری می باشد.

ترازیاب نقشه برداری

این وسیله نمونه ای از وسایل اپتیکی می باشد که از آن در جهت تعیین اختلاف بین دو یا چند نقطه نسبت به هم و یا نسبت به سطح استفاده می شود.

بخوانید!  دیوار پیش ساخته و انواع آن

از جمله تجهیزات ترازیابی نقشه برداری می توان به باطری، شارژر و کابل انتقال، سه پایه سنگین، چشمی و لنز و سکل سبک وزن اشاره کرد.

انواع دوربین نقشه برداری

دوربین هایی که در نقشه برداری مورد استفاده قرار می گیرند، انواع مختلفی دارند. برای مثال دوربین های نقشه برداری تئودولیت و توتال نمونه ای از دوربین هایی هستند که می توان از آن ها در نقشه برداری استفاده کرد.

تئودولیت یا زاویه یاب، دستگاهی است که به شکل دوربین طراحی می شود و برای اندازه گیری زوایا مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از این دستگاه می توان زوایای افقی و قائم بین دو امتداد را اندازه گیری کرد.

توتال از دیگر نمونه های دوربین می باشد که دارای دو نوع دیجیتال و اپتیکی می باشد. از میان این دو، دوربین اپتیکی از دقت بیش تری برخوردار بوده و دقیق تر می باشد.

از جمله تجهیزاتی که برای دوربین های نقشه برداری مناسب می باشد، کارت حافظه، کیف محافظ و سه پایه های مخصوص می باشد.

نقشه برداری با GPS

سیستم موقعیت یاب ماهواره ای یکی از ابزار کارآمد در علوم مهندسی می باشد. استفاده از این دستگاه، دقت نقشه برداری را تا اندازه زیادی بالا می برد. هم چنین از دیگر مزایای استفاده از این دستگاه می توان به کاهش مدت زمان نقشه برداری و در نتیجه افزایش بهره وری اشاره کرد.

استفاده از این قابلیت در نقشه برداری باعث ایجاد ارتباط از راه دور با مرجع می شود و سطح کیفیت کار را افزایش می دهد. در جهت نقشه برداری سواحل و مکان های زیر آب نیز می توان از این وسیله استفاده کرد. ساخت سکوهای نفتی و پل ها نیز با استفاده از این روش صورت می گیرد.

قیمت تجهیزات نقشه برداری

قیمت تجهیزات نقشه برداری بسیار متنوع است. عواملی چون برند شرکت تولید کننده، دقت وسیله ی مورد نظر و کیفیت آن روی قیمت تجهیزات نقشه برداری تاثیر گذارند. بنابراین با در نظرگرفتن سطح تجهیزات مورد نظر و بررسی های لازم، نوع محصول را انتخاب کنید و سپس آن را خریداری نمایید.

نقشه ساختمان استاندارد چگونه است؟

بدون شک نقشه خانه تاثیر بسزایی در زیبایی خانه دارد. علاوه بر زیبایی، نقشه ساختمان باید به گونه ای باشد که کارآمدی لازم در قسمت های مختلف خانه را به همراه داشته باشد. شاید تا به حال به خانه هایی برخوردکرده باشید که با وجود متراژ پایین تفکیک فضا به خوبی در آن ها صورت گرفته است.

آن چه که در طراحی این گونه خانه ها به کارگرفته می شود، بهره گیری از یک نقشه و طراحی مناسب برای فضای داخلی آن ها می باشد.

 ورودی خانه

طراحی قسمت ورودی خانه باید به گونه ای باشد که دسترسی به قسمت های خصوصی خانه مانند اتاق خواب، حمام و اتاق نشیمن نداشته باشد. آن چه که در طراحی این قسمت باید رعایت شود، اختصاص فضایی به اندازه قراردادن یک جا کفشی و آینه دیواری در آن می باشد.

 ورودی خانه

اتاق نشیمن

همان طور که می دانید اتاق نشیمن از جمله قسمت هایی است که اعضای خانواده بیش ترین وقت خود را در آن سپری کرده و در بیش تر مواقع به پذیرایی از مهمانان در این اتاق می پردازند.

آن چه که در طراحی این قسمت باید به یاد داشت اختصاص فضایی به اندازه قراردادن مبلمان و تلویزیون در آن می باشد.

در بیش تر مواقع در هنگام طرح نقشه برای این قسمت فضایی به اندازه 20 تا 30 متر به آن اختصاص داده می شود. هم چنین نقشه آن باید به گونه ای باشد که به طور مستقیم به ورودی خانه متصل نباشد.

آشپزخانه

آشپزخانه به عنوان یکی از مهم ترین قسمت های خانه در نظرگرفته می شود و از آن به عنوان قلب خانه یاد می شود. این قسمت یکی از پر رفت و آمد ترین قسمت های خانه بوده و تقریبا همه با آن سر و کار دارند. یکی از اصول اساسی در طراحی نقشه آشپزخانه، در نظرگرفتن مثلث طلایی می باشد.

منظور از مثلث طلایی دسترسی آسان به سه نقطه گاز، یخچال و ظرفشویی می باشد. این سه قسمت از پر کاربردترین قسمت ها در هر آشپزخانه ای می باشد. دسترسی آسان به وسایل کابینت هایی که در بالا و پایین تعبیه شدند، از دیگر موارد مهمی است که باید به آن توجه شود.

بخوانید!  کاربرد سقف روفیکس در ساختمان

در طراحی نقشه این قسمت از خانه باید به بیرون آمدگی وسایلی که در آشپزخانه مورد استفاده قرار می گیرند نیز توجه شود. به طور کلی می توان گفت در نقشه های استاندارد خانه، فضایی به اندازه 12 تا 15 متر مربع به آشپزخانه اختصاص داده می شود.

آشپزخانه

اتاق پذیرایی

این قسمت در واقع فضایی است که برای پذیرایی از مهمانان از آن استفاده می شود. آن چه که در طراحی نقشه این قسمت حائز اهمیت می باشد، اختصاص فضایی به آن می باشد که به راحتی بتوان از یک دست مبلمان در آن استفاده کرد.

در طراحی نقشه این قسمت از خانه فضایی به اندازه 20 تا 35 مترمربع به آن اختصاص داده می شود. در بسیاری از نقشه ها می بینید که اتاق پذیرایی به ورودی خانه و آشپزخانه دسترسی دارد اما به اتاق خواب ها مشرف نمی باشد.

یکی از اصولی که در طراحی اتاق پذیرایی باید رعایت کرد، عدم استفاده از درب در طراحی آن می باشد. این بدان معناست که بهتر است در طراحی این قسمت از خانه دربی به آن باز نشود.

اتاق خواب

اصولا در طراحی اتاق خواب، یک اتاق خواب برای پدر و مادر و اتاقی برای فرزندان درنظرگرفته می شود. در صورتی که متراژ خانه بالا باشد می توان از یک اتاق به عنوان اتاق خواب مهمان نیز استفاده کرد. آن چه که در مورد اتاق خواب حائز اهمیت می باشد، فضایی آرام می باشد.

بنابراین در طراحی نقشه آن نیز باید فضایی به آن اختصاص داده شود که به دور از سر و صدا باشد. در طراحی نقشه این قسمت باید به یاد داشت که فضای کافی برای جا به جایی وسایل وجود داشته باشد. هم چنین فضا به اندازه ای بزگ باشد که در صورت بازکردن درب کمد یا کشوها، اختلالی برای تردد به وجود نیاید.

همان گونه که در قسمت قبل اشاره شد، در هنگام طراحی نقشه اتاق خواب باید به این نکته توجه داشته باشید که این اتاق به قسمت پذیرایی دسترسی نداشته باشد.

طراحی نقشه اتاق خواب عموما به این گونه است که برای اتاق والدین و به واسطه قراردادن تخت دو نفره در آن، فضایی بین 20متر مربع به آن اختصاص می دهد. برای اتاق خواب فرزندان نیز فضایی به اندازه 12 تا 15 مترمربع در نظرگرفته می شود.

حمام و سرویس بهداشتی

در طراحی نقشه خانه، عموما سرویس بهداشتی در نزدیکی درب ورودی در نظرگرفته می شود. در صورتی که طراحی سرویس بهداشتی به گونه ای است که سینک روشویی نیز در داخل آن تعبیه می شود، باید به رعایت فاصله متناسب بین سنگ توالت و سینک روشویی توجه شود.

نکات پایانی

آن چه که در این مطلب از ساختمانچی به بیان آن پرداختیم، ارائه اصول و نکاتی در خصوص نقشه برداری ساختمان می باشد. امیدواریم مطالب فوق برای شما مفید بوده باشد. در صورت تمایل نظرات خود در این زمینه را با ما در میان بگذارید.

سوالات متداول

اهمیت دقت در نقشه برداری چیست؟

نقشه برداری روشی است که اندازه گیری و کنترل در آن به صورت کاملا دقیق صورت می گیرد. در کنار سایر روش ها و فعالیت هایی که در ساخت و ساز مورد استفاده قرار می گیرد، نقشه برداری می تواند از بروز بسیاری از اشتباهات در ساختمان سازی جلوگیری به عمل آورد. به طور کلی نظارت بر انجام کار می تواند از هرگونه خطا و متحمل شدن هزینه های اضافی جلوگیری به عمل آورد.

نقشه برداری در چه مراحلی از ساختمان سازی موثر است؟

نقشه برداری در مراحل مختلفی هم چون مراحل طراحی و مطالعاتی، خاکبرداری و پایدارسازی و اجرای سازه و اسکلت نقش دارد.

انواع نقشه برداری کدام اند؟

نقشه برداری زمینی، فتوگرامتری، نقشه برداری ساختمان و سنجش از دور از جمله فیلدهای نقشه برداری می باشند.

نقشه برداری چه تجهیزاتی دارد؟

دوربین نقشه برداری، ترازیاب نقشه برداری، جی پی اس نقشه برداری، لیزر اسکنر و پهباد نقشه برداری