چیلر نوعی از تاسیسات ساختمان است که در طی فرایند تراکم بخار، حرارت را از مایع می گیرد. چیلرها به دو دسته چیلرهای متراکم و جذبی دسته بندی می شوند. چیلرهای متراکم با انرژی برق کار می کنند و مصرف برق آن ها بسیار بالاست.
اکثر مالکین و مهندسین ساختمانی ترجیح می دهند از چیلرهای جذبی استفاده کنند. چیلرهای جذبی با استفاده از انرژی حرارتی باعث خنک شدن هوا می شوند.
با این مقدمه در ادامه این نوشته از ساختمانچی به بیان جزئیات بیشتر در خصوص انواع چیلر و مینی چیلر مورد استفاده در خانه و صنعت می پردازیم. با ما همراه باشید.
چیلر تراکمی
در چیلرتراکمی، ابتدا کمپرسور، گاز را متراکم می کند. سپس این گاز متراکم وارد کندانسور می شود. کندانسور آن را خنک و به مایع تبدیل می کند و به اواپراتور یا خنک‌کننده می فرستد.
در این مرحله گرمای اتاق به مایع منتقل می شود و آن را تبخیر می کند. با انجام این فرایند اتاق خنک می شود. در نهایت گاز ناشی از تبخیر باز به کمپرسور منتقل می شود و این فرایند تکرار می شود.
ویژگی های چیلر تراکمی
- کنترل تمام قسمت های چیلر با استفاده از دستگاه های الکترونیکی
- قابل نصب در مکان های بسته
- صرفه جویی در مصرف برق در در مدل های پیشرفته
- امکان استفاده در تمامی مناطق
- کنترل مصرف انرژی با استفاده از بخشی از ظرفیت دستگاه
انواع‌چیلر تراکمی براساس نوع کندانسور
چیلر تراکمی آب خنک
در چیلرتراکمی آب خنک مبرد در کندانسور توسط آب در گردش مدار برج خنک‌کننده، تغییر فاز می دهد و به منظور ادامه چرخه حاضر می شود. این سیستم طی سالیان قبل در ایران به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گرفت.
نوع سیستم محبوب و قدیمی این چیلرها به کمپرسور رفت و برگشت مجهز بود، اما امروزه بیشتر از کمپرسورهای اسکرو در آن ها استفاده می شود.
در انتخاب این نوع چیلر به این نکته توجه کنید که فرایند سختی گیری آب مدار برج خنک کننده به خوبی انجام پذیرد. سیستمی که انتخاب می کنید باید کندانسور آن پوسته و لوله ای باشد و از دو مدار مستقل سرمایشی برخوردار باشد.
چیلر تراکمی هوا خنک
کندانسور این نوع چیلر به فن های مکنده هوا مجهز می باشد و هوا را از روی بدنه فین دار کندانسور عبور می دهد و سبب کاهش دما و تغییر فاز مبرد می شود. این دستگاه در سایزهای مختلفی تولید و مورد استفاده قرار می گیرند.
از آن جایی که به تعمیرات و نگهداری کمتری نسبت به دیگر انواع برخوردار است، به راحتی می توان از آن در مصارف خانگی و ساختمان های مسکونی استفاده نمود. همچنین در مناطق مرطوبی که نمی توان از سیستم های تبخیری استفاده نمود، می توان چیلرهای تراکمی هوا خنک را بکار برد.
انواع چیلر تراکمی براساس نوع کمپرسور
- روتاری
- اسکرال
- پیستونی
- اسکرو
- سانتریفیوژ
چیلر جذبی
برخلاف چیلرهای تراکمی که با انرژی برق کار می کنند، چیلرهای جذبی با انرژی حرارتی مانند بخار، شعله مستقیم و آب گرم کار می کنند. سیستم چیلرهای جذبی بدین نحو است که انرژی گرمایی در ژنراتور، آب محلول در لیتوم بروماید را به بخار تبدیل می کند.
این بخار وارد کندانسور می شود و به محض تماس با کویل های آب برج خنک کننده تقطیر می شود و به اواپراتور می رود. آب تقطیر شده در اواپراتور حرارت مورد نیاز را از کویل های سیستم تهویه که معمولا آب است می گیرد و به بخار تبدیل می شود.
آب ناشی از انجام این پروسه در ابزوربر جذب لیتوم بروماید می شود. سپس پمپ سولوشن، لیتیوم بروماید رقیق را به ژنراتور می فرستد. لیتیوم بروماید خشکی که در ژنراتور مانده برای جذب و رقیق‌کردن آب به ابزوربر برمی گردد.
ویژگی های چیلر جذبی
- پایین‌بودن میزان صدا به دلیل عدم وجود کمپرسور
- کاهش خطرات زیست محیطی ناشی از مبردهای مضر
- کاهش تولید آلاینده ها
- عدم نیاز به تجهیزات برق اضطراری
- صرفه جویی در مصرف برق
- افزایش راندمان دیگ ها در تابستان
انواع چیلر جذبی
- چیلر جذبی بخار
- چیلر جذبی تک اثره آب گرم
- چیلرجذبی شعله مستقیم
- چیلر جذبی گاز مستقیم
مقایسه چیلر تراکمی و چیلر جذبی
- به علت این که گاز و گازوئیل منبع اصلی انرژی برای چیلرجذبی هستند در نتیجه مصرف برقشان نسبت به چیلرهای تراکمی کمتر است.
- تولید گازهای آلاینده ی هوا مانند گاز دی اکسید کربن در چیلرهای جذبی بسیار کمتر از چیلرهای تراکمی است.
- همان طور که گفتیم چیلرهای جذبی مصرف برق کمتری دارند، بنابراین در طول مصرفشان هزینه کمتری برای برق پرداخت می شود. ممکن است که هزینه اولیه چیلرجذبی بیشتر باشد، اما با در نظر گرفتن هزینه های برق در طول مدت استفاده می توان گفت که چیلرهای جذبی مقرون به صرفه تر هستند. هم چنین در مکان هایی که جمعیت زیادی متمرکز هستند و می بایست در آن اماکن از برق اضطراری استفاده کرد، نیز چیلرهای جذبی در کاهش هزینه های ناشی از برق اضطراری نیز مؤثر هستند. از طرف دیگر در زمان نصب نیز به علت مصرف کمتر چیلر جذبی و در نتیجه کم بودن حداکثر توان برداشت از شبکه، هزینه نصب چیلر جذبی کمتر خواهد بود. لازم به ذکر است در ایران هزینه مصرف انرژی گاز کمتر از هزینه مصرف برق است، بنابراین موارد مذکور در این قسمت با توجه به این شرایط است.
- چیلرهای جذبی از هیچ گونه مواد مخرب مانند سی اف سی ها استفاده نمی کنند؛ بنابراین در حفظ محیط زیست تأثیر گذارند و آثار مخرب این چنینی بر محیط نمی گذارند.
- به دلیل این که چیلر های جذبی فاقد کمپرسور هستند آلودگی صوتی بسیار کمتری در مقایسه با چیلرهای تراکمی دارند.
چیلر سانتریفیوژ
نوع دیگری از چیلرها با نام چیلر سانتریفیوژ شناخته می شوند. این چیلرها در ظرفیت های تبرید بالا تولید می شوند و کاربردهای زیادی دارند. عملکرد اصلی چیلرهای سانتریفیوژ در بارهای جزئی می باشد و نام آن ها از روی کمپرسور آن ها تعیین می شود.
چیلر سانتریفیوژ مصرف آب و برق کمتری نسبت به چیلر تراکمی دارد. در انتخاب این نوع سیستم خنک‌کننده باید به نام شرکت تامین‌کننده، سابقه و پروژه های اخیر آن شرکت ها توجه کنید. بهتر است در قرارداد خرید این چیلرها، تعهداتی را نسبت به تامین‌کننده قطعات بگنجانید.
کاربرد چیلر
کاربرد درمنازل و ادارات
زمانی که از چیلر در ساختمان ها استفاده می شود آب خنک از طریق لوله ها به قسمت های مختلف ساختمان منتقل می شود و گرما را جذب می کند. سپس آب گرم مجدداً به چیلر باز می گردد و در آن جا خنک می شود. سپس آب خنک دوباره وارد لوله ها می شود و بدین ترتیب فضا خنک می گردد.
کاربرد در صنعت
زمانی که از چیلر در صنعت استفاده می شود وظیفه چیلر خنک کردن سیال موردنظر است. برای مثال از یک مبدل حرارتی استفاده می کنند. بدین صورت که یک سیال را از یک سمت و آب سردشده توسط چیلر را از سمت دیگر وارد یک مبدل حرارتی می کنند و پس از آن به دلیل تبادل حرارتی بین سیال و آب، ماده سیال موردنظر خنک می شود.
انتخاب چیلر
به طور معمول انتخاب نوع چیلر تابع عوامل متعددی است. از آن جا که معمولا برای استفاده از چیلر عمری بیش از بیست سال در نظر گرفته می شود توجه به عواملی مثل شرایط آب و هوایی، هزینه های نصب و نگهداری، عمر تجهیزات، زمان روشن و خاموش‌شدن و سایر عوامل از این دست، اجتناب ناپذیر است.
مینی چیلر
این دستگاه ها در واقع همان چیلرها هستند که در ابعاد و اندازه های کوچک تری تولید می شوند. از مینی چیلرها در محل هایی که نیاز به سرمایش و گرمایش مستقل دارند، استفاده می شود. مکانیزم تغییر مدار سرمایی به گرمایی و برعکس در این مینی چیلرها به وسیله شیر چهار راهه معکوس‌کننده جریان گاز انجام می گردد.
با استفاده از این دستگاه ها، مشکلات مرتبط با موتورخانه های مرکزی نیز حذف می شود. معمولا مینی چیلرها از کندانسورهای هوا خنک بهره می برند. در اصل مینی چیلرها نوعی پمپ های حرارتی هستند که می توانند آب گرم موردنیاز خود را در زمستان نیز فراهم آورند.
بعضی از انواع مینی چیلرها با استفاده از مشعل، آب گرم موردنیاز خود را تامین می کنند. مینی چیلرها قابلیت نصب در تراس یا پشت بام را دارند و از سیستم های مستقل تهویه آپارتمانی محسوب می شوند.
این دستگاه دارای کمپرسور اسکرال هرمتیک است و از حجم صدا و وزن کمی برخوردار می باشد. نصب مینی چیلرها آسان است و به راحتی راه اندازی می شوند. این سیستم همچنین قابلیت اتصال به سیستم های گرمایی را نیز دارد.
کلام پایانی
امیدواریم با مطالعه این نوشته از ساختمانچی با مزایا و معایب انواع چیلر و مینی چیلر و همچنین کاربردهای این محصولات در ساختمان و صنعت، آشنا شده باشید. نظرات، انتقادات و پیشنهادات خود را در این باره با ما در میان بگذارید.
سوالات متداول
چیلرها به دو دسته چیلرهای متراکم و جذبی دسته بندی می شوند.
چیلرهای متراکم با انرژی برق کار می کنند و مصرف برق آنها بسیار بالاست در حالی که چیلرهای جذبی با استفاده از انرژی حرارتی باعث خنک شدن هوا می شوند.
به دلیل این که چیلر های جذبی فاقد کمپرسور هستند آلودگی صوتی بسیار کمتری در مقایسه با چیلرهای تراکمی دارند.
شرایط آب و هوایی، هزینه های نصب و نگهداری، عمر تجهیزات، زمان روشن و خاموش شدن و…
ممنون خیلی خوب بود
چيلرها از دستگاه های تهویه مطبوع هستند که تفاوت آن با کولر گازی توان و ظرفیت بسیار بالای آن است. معمولا چيلرها مناسب فضا های هستند. چیلر ها دارای دو نوع پر کاربرد هستند: چیلر تراکمی و چیلر جذبی.
ممنون
مطلب خوب و کاملی بود